Annan hring í húsnæðishringekjunni?
01 júní 2023
Halldór Kári Sigurðarson
Hagfræðingur Húsaskjóls
Húsnæðisverð hefur ekki hækkað að raunvirði undanfarna 12 mánuði. Undanfarna þrjá áratugi hefur húsnæðisverð á höfuðborgarsvæðinu almennt hækkað um 5,1% að raunvirði á hverjum 12 mánuðum og því er óhætt að segja að markaðurinn sé nokkuð kaldur um þessar mundir. Kaupsamningum heldur áfram að fækka og hafa ekki verið færri undanfarinn níu ár, þar að auki kom fram í mánaðarskýrslu HMS í apríl að aðeins 6% seldra íbúða á höfuðborgarsvæðinu í mars voru nýjar en hlutfall nýrra íbúða hefur ekki verið svo lágt síðan árið 2013. Í því samhengi er einnig vert að nefna að gjaldþrot fyrirtækja í byggingastarfsemi og mannvirkjagerð hafa ekki verið fleiri síðan árið 2011.
Heimildir: HMS og Greiningardeild Húsaskjóls (Notast er við VNV án húsnæðis til að forðast hringvísun)
Erfiðleikar við að selja nýjar íbúðir koma ekki á óvart í ljósi mikilla vaxtahækkana en stýrivextir hafa nú hækkað um 8 prósentustig á tveimur árum og standa í 8,75%. Nafnverð húsnæðis hefur þrátt fyrir allt ofangreint sýnt mikinn viðnámsþrótt í gegnum vaxtahækkunarferlið og þekktasta „sófasérfræðingalögmál“ landsins um að húsnæðisverð geti ekki lækkað að nafnverði hefur að mestu haldið hingað til. Það hefur hins vegar leitt til þess að framboð íbúða hefur aukist til muna vegna lítillar sölu og að verðbólga hefur reynst þrálátari en ella sem hefur leitt til hærri vaxta.
Samtök iðnaðarins hafa bent á að háir vextir hafi áhrif á byggingageirann og skv. könnun sem gerð var meðal meðlima samtakanna munu aðildarfélögin hefja byggingu á mun færri íbúðum á næstu 12 mánuðum en undanfarna 12 mánuði.
Á sama tíma er að eiga sér stað fordæmalaus fólksfjölgun hér á landi en íbúum landsins fjölgaði um 11.500 manns í fyrra eða 3,1%.
Á sama tíma er að eiga sér stað fordæmalaus fólksfjölgun hér á landi en íbúum landsins fjölgaði um 11.500 manns í fyrra eða 3,1%.
Heimildir: HMS, Hagstofa Íslands og Greiningardeild Húsaskjóls
Horft fram á við má ætla að til skamms tíma muni hátt vaxtastig halda markaðnum köldum og enn er útlit fyrir verðlækkanir, a.m.k. að raunvirði. Gífurleg fólksfjölgun setur hins vegar þrýsting á eftirspurnarhliðina og ef byggingageirinn bregst við hærri vöxtum með því að draga úr uppbyggingu er ljóst að við munum fara annan hring í húsnæðishringekjunni. Á fyrsta fjórðungi ársins fjölgaði íbúum um 3.000 manns í viðbót og í raun útlit fyrir að fólksfjölgun hér á landi sé verulega vanmetin í mannfjöldaspá Hagstofunnar. Verði mikil fólksfjölgun áfram raunin og takmörkuð íbúðauppbygging þekkjum við niðurstöðuna, en þá má vænta þó nokkurra húsnæðisverðshækkana eftir 2-3 ár.
Vinsælar eignir
Skoða eignina Hólsvegur 17
Hólsvegur 17
104 Reykjavík
94.8 m2
Tví/Þrí/Fjórbýli
312
736 þ.kr./m2
69.800.000 kr.Skoða eignina Sunnusmári 28
Sunnusmári 28
201 Kópavogur
92.5 m2
Fjölbýlishús
312
821 þ.kr./m2
75.900.000 kr.Skoða eignina Nökkvavogur 7
Nökkvavogur 7
104 Reykjavík
69.2 m2
Tví/Þrí/Fjórbýli
312
845 þ.kr./m2
58.500.000 kr.Skoða eignina Hádegisskarð 8
Hádegisskarð 8
221 Hafnarfjörður
169 m2
Hæð
523
760 þ.kr./m2
128.400.000 kr.